Vanaf eind 1892 tot half 20e eeuw werden er in heel Friesland verschillende tramlijnen aangelegd. Al deze tramlijnen in de provincie werden geëxploiteerd door de NTM (Nederlandsche Tramweg Maatschappij). Die exploitatie gebeurde met stoomlocomotieven, en later ook met motorwagens.
Naast het grote netwerk met doorgaande lijnen waren er ook nog enkele korte zijlijnen aangelegd. Uiteraard is het op een korte zijlijn duur om die ook met stoomtractie te exploiteren. Daarom koos de NTM voor paardentractie op deze korte zijlijnen. De drie paardentramlijnen van de NTM waren:
De lijn naar Dokkum werd in gedeelten aangelegd. Eerst als paardentram. Dit kwam omdat de gemeente het verbood om met (gevaarlijk geachte) stoomtrams te rijden. Maar het was best een lange lijn, te moeilijk om alleen met paarden te exploiteren. Daarom werd rond 1913 het gedeelte van Suameer via Bergumerdam tot Veenwouden omgebouwd naar exploitatie met stoomlocomotieven. In 1925 werd het resterende deel (Veenwouden - Dokkum) ook omgebouwd tot stoomtram, en is de paardentram op deze lijn opgeheven.
Het hieronder genoemde materieeloverzhict heeft betrekking op alle drie de lijnen van de NTM. Voor zover (mij) bekend, werden de wagens door elkaar gebruikt op alle drie de lijnen van de NTM die met paardentramexploitatie werden geëxploiteerd.
(klik op een foto voor een vergroting)
De tram onderweg. Let op de kleine tweeassige goederenwagen die achter de tram is aangebracht.
Spoorwijdte : 1435 mm.
Lengte : 17,6 km
06.10.1880 | Opening Dokkum - Veenwouden dorp |
31.12.1880 | Opening Veenwouden dorp - Veenwouden station |
19.09.1881 | Opening Veenwouden station - Bergumerdam |
29.05.1896 | Opening Bergumerdam - Suameer |
01.05.1913 | Opheffing Veenwouden - Suameer (wordt stoomtram) |
01.04.1925 | Opheffing Dokkum - Veenwouden (wordt stoomtram) |
Serie | Nr. | Ex | Type | Bouwjaar | In dienst | Bouwer | Uit dienst | Afvoer | Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1-4 | 1 | gesloten | 1880 | 1880 | Beijnes | 1925 | 1930 | ||
2 | gesloten | 1880 | 1880 | Beijnes | 1925 | 1930 | |||
3 | gesloten | 1880 | 1880 | Beijnes | 1918 | 1921 | |||
4 | gesloten | 1880 | 1880 | Beijnes | 1930 | 1942 | |||
5 | 5 | gesloten | 1881 | 1881 | Beijnes | 1930 | 1930 | ||
6-7 | 6 | gesloten | 1882 | 1882 | Beijnes | 1930 | 1930 | ||
7 | gesloten | 1882 | 1882 | Beijnes | 1925 | 1927 | |||
8-9 | 8 | gesloten | 1896 | 1896 | Braine-le-Comte | 1930 | 1930 | ||
9 | gesloten | 1896 | 1896 | Braine-le-Comte | 1930 | 1930 | |||
10-12 | 10 | gesloten | 1898 | 1898 | Braine-le-Comte | 1930 | 1930 | ||
11 | gesloten | 1898 | 1898 | Braine-le-Comte | 1927 | 1927 | |||
12 | gesloten | 1898 | 1898 | Braine-le-Comte | 1930 | 1930 | |||
13-14 | 13 | ex GS 29 | gesloten | 1882 | 1899 | Beijnes | 1930 | 1930 | |
14 | ex GS 30 | gesloten | 1882 | 1899 | Beijnes | 1930 | 1930 |