Vanaf eind 1892 tot half 20e eeuw werden er in heel Friesland verschillende tramlijnen aangelegd. Al deze tramlijnen in de provincie werden geëxploiteerd door de NTM (Nederlandsche Tramweg Maatschappij). Die exploitatie gebeurde met stoomlocomotieven, en later ook met motorwagens.
Naast het grote netwerk met doorgaande lijnen waren er ook nog enkele korte zijlijnen aangelegd. Uiteraard is het op een korte zijlijn duur om die ook met stoomtractie te exploiteren. Daarom koos de NTM voor paardentractie op deze korte zijlijnen. De drie paardentramlijnen van de NTM waren:
De korte zijlijn van Harkezijl verbond de hoofdlijn tussen Bolsward en Harlingen met het stadje Makkum, gelegen aan de Zuiderzee. Ook voor dit korte zijlijntje koos de NTM voor paardentractie. Deze lijn is tot op het laatst geëxploiteerd als paardentramlijn. Bij de opheffin in 1930 was het de laatste paardentramlijn in Nederland.
Het hieronder genoemde materieeloverzhict heeft betrekking op alle drie de lijnen van de NTM. Voor zover (mij) bekend, werden de wagens door elkaar gebruikt op alle drie de lijnen van de NTM die met paardentramexploitatie werden geëxploiteerd.
(klik op een foto voor een vergroting)
De tram onderweg. Er is zelfs een twee-assige goederenwagen achter de tram gehangen. Het totale gewicht zal weel de reden zijn, dat er twee paarden voor de tram lopen.
De tram voor Hotel de Prins in Makkum.
Een krantenknipsel over de laatste rit van de tram.
Spoorwijdte : 1435 mm.
Lengte : 6,4 km
01.04.1898 | Opening Harkezijl - Makkum |
17.07.1930 | Sluiting Makkum - Harkezijl |
Serie | Nr. | Ex | Type | Bouwjaar | In dienst | Bouwer | Uit dienst | Afvoer | Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1-4 | 1 | gesloten | 1880 | 1880 | Beijnes | 1925 | 1930 | ||
2 | gesloten | 1880 | 1880 | Beijnes | 1925 | 1930 | |||
3 | gesloten | 1880 | 1880 | Beijnes | 1918 | 1921 | |||
4 | gesloten | 1880 | 1880 | Beijnes | 1930 | 1942 | |||
5 | 5 | gesloten | 1881 | 1881 | Beijnes | 1930 | 1930 | ||
6-7 | 6 | gesloten | 1882 | 1882 | Beijnes | 1930 | 1930 | ||
7 | gesloten | 1882 | 1882 | Beijnes | 1925 | 1927 | |||
8-9 | 8 | gesloten | 1896 | 1896 | Braine-le-Comte | 1930 | 1930 | ||
9 | gesloten | 1896 | 1896 | Braine-le-Comte | 1930 | 1930 | |||
10-12 | 10 | gesloten | 1898 | 1898 | Braine-le-Comte | 1930 | 1930 | ||
11 | gesloten | 1898 | 1898 | Braine-le-Comte | 1927 | 1927 | |||
12 | gesloten | 1898 | 1898 | Braine-le-Comte | 1930 | 1930 | |||
13-14 | 13 | ex GS 29 | gesloten | 1882 | 1899 | Beijnes | 1930 | 1930 | |
14 | ex GS 30 | gesloten | 1882 | 1899 | Beijnes | 1930 | 1930 |