Paardentrams in Nederland

Paardentrams

Paardentram : stad Utrecht

Materieel
Links

Beschrijving

In de stad Utrecht werden tussen 1889 en 1893 twee tramlijnen (met nog een korte zijlijn) aangelegd in de spoorwijdte 1067 mm. Beide lijnen liepen over een kort gedeelte in het centrum van de stad samen.

In 1901 ging het Utrechtse trambedrijf ook een derde lijn exploiteren over de rails van de tram van Utrecht naar Zeist in de spoorwijdte van 1435 mm. Daartoe werden enkele rijtuigen van de STM overgenomen.

Net als in vele andere steden werd in 1907 het netwerk omgebouwd naar een elektrische tram. De paardentramlijnen werden daarbij gesloten.

Foto's

(klik op een foto voor een vergroting)

Een tramstel met twee paarden en twee open rijtuigen onderweg.

Bij het centraal station.

De passage van de Oude Gracht bij de Bakkerbrug.

Eindpunt bij de Maliebrug. De koetsier legt het wissel om om terug te gaan.

Maatschappijen

UTM - Utrechtsche Tram-Maatschappij

Lijnverloop

Spoorwijdte : 1067 mm.
Spoorwijdte : 1435 mm (vanaf 1901 een deel van de paardentramlijnen)
Lengte : 5,7 km (smalspoor)

Belangrijke data

03.07.1889	Opening Station - Domplein - Nachtegaalstraat - station Maliebaan
09.10.1892	Opening Nachtegaalstraat - Biltstraat
01.03.1893	Opening Ledig Erf - Domplein - Lauwerecht
1901	Opening Biltstraat - F.C.Dondersstraat
15.09.1907	Sluiting (verandering naar elektrische tram)

Rollend materieel

(paardentram-materieel in spoorwijdte 1067 mm)

Serie	Nr.	Ex	Type	Bouwjaar	In dienst	Bouwer	Uit dienst	Afvoer	Opmerkingen
1-6	1		gesloten	1889	1889	Beijnes	1907	-	Wordt GTV 2
	2		gesloten	1889	1889	Beijnes	1907	-	Wordt GTV 3
	3		gesloten	1889	1889	Beijnes	1907	-	Wordt GTZ 2
	4		gesloten	1889	1889	Beijnes	1907	1907
	5		gesloten	1889	1889	Beijnes	1907	1907
	6		gesloten	1889	1889	Beijnes	1907	1907
7-9	7		gesloten	1890	1890	Beijnes	1907	1907
	8		gesloten	1890	1890	Beijnes	1907	1907
	9		gesloten	1890	1890	Beijnes	1907	1907
10-17	10		gesloten	1892	1892	Pennock	1907	-	Wordt GTV 1
	11		gesloten	1892	1892	Pennock	1907	-	Wordt GTV 4
	12		gesloten	1892	1892	Pennock	1907	1907
	13		gesloten	1892	1892	Pennock	1907	1907
	14		gesloten	1892	1892	Pennock	1907	-	Wordt GTZ 1
	15		gesloten	1892	1892	Pennock	1907	-	Wordt GTZ 3
	16		gesloten	1892	1892	Pennock	1907	-	Wordt 'sGTM 16
	17		gesloten	1892	1892	Pennock	1907	1907
18-21	18		gesloten	1893	1893	Pennock	1907	-	Verkocht aan GTZ maar daar niet gebruikt
	19		gesloten	1893	1893	Pennock	1907	1907
	20		gesloten	1893	1893	Pennock	1907	1907
	21		gesloten	1893	1893	Pennock	1907	1907
31-34	31		open	1894	1894	Métallurgique	1902	-	Vernummerd in UTM 50
	32		open	1894	1894	Métallurgique	1902	-	Vernummerd in UTM 50
	33		open	1894	1894	Métallurgique	1902	-	Vernummerd in UTM 50
	34		open	1894	1894	Métallurgique	1902	-	Vernummerd in UTM 50
35-36	35		open	1898	1898	Métallurgique	1902	-	Vernummerd in UTM 50
35-36	36		open	1898	1898	Métallurgique	1902	-	Vernummerd in UTM 50
50-55	50	Ex UTM 31	open	1894	1902	Métallurgique	1907	-	Wordt 'sGTM 7
	51	Ex UTM 32	open	1894	1902	Métallurgique	1907	-	Wordt GTV 5
	52	Ex UTM 33	open	1904	1902	Métallurgique	1907	-	Wordt GTV 6
	53	Ex UTM 34	open	1894	1902	Métallurgique	1907	-	Wordt GTZ 4
	54	Ex UTM 35	open	1898	1902	Métallurgique	1907	-	Wordt GTZ 5
	55	Ex UTM 36	open	1898	1902	Métallurgique	1907	1907

(paardentram-materieel in spoorwijdte 1435 mm)

Serie	Nr.	Ex	Type	Bouwjaar	In dienst	Bouwer	Uit dienst	Afvoer	Opmerkingen
22-29	22	Ex STM 2	gesloten	1879	1901	Beijnes	1907	-	Wordt EGTM 11
	23	Ex STM 5	gesloten	1879	1901	Plas	1907	1907
	24	Ex STM 6	gesloten	1879	1901	Plas	1907	1907
	25	Ex STM 7	gesloten	1879	1901	Plas	1907	1907
	26	Ex STM 4	gesloten	1879	1901	Beijnes	1907	-	Wordt EGTM 10
	27	Ex STM 8	gesloten	1879	1901	Plas	1907	1907
	28	Ex STM 9	gesloten	1879	1901	Plas	1907	1907
	29	Ex STM 10	gesloten	1879	1801	Plas	1907	1907
56-58	56		open	1902	1902	Metallurgique	1907	-	Wordt NCS 56
	57		open	1902	1902	Metallurgique	1907	-	Wordt NCS 57
	58		open	1902	1902	Metallurgique	1907	-	Wordt NCS 58